Güvenilir Blog

En önemli icatları kronolojik olarak sıraladık. Ama açıkçası önem açısından sıralamanın farklı olacağını tahmin edersiniz.

10. Pulluk
Bugün hayatımızın her yerini işgal eden elektronik buluşlarla kıyas edildiğinde Pulluk çok heyecan uyandırmayabilir. Pulluk besinleri yetiştirmek üzere toprağı hazırlamak için kullanılan basit bir kesici alet olup muhtemelen diğerlerini mümkün hale getren yegane buluştur.

Hiç kimse pulluk un ne zaman ve kimin tarafından icat ettiğini bilmez. Büyük bir olasılıkla tarih öncesi devirlerde birden fazla yerde geliştirilmiş olmalıdır. Pulluktan önce insanlar avcı ve toplayıcıydılar. Gelecek birkaç ay için yeterliolacak gıdayıtemin etmeye çalışırlardı. Pulluk her şeyi değiştirdi yeryüzünde, tarım yaparak yaşam istikrarı sağlandı.

Pullukla daha kolay ve hızlı tarım yapma imkanı ortay çıktı. İnsanların hayatta kalmak için gerekenden çok fazla gida maddesi hasat etmesi ticareti getirdi. Dolayısıyla yazılı dil, sayı sistemleri, tahkimat ve askerlik gelişme ortamı buldu. Anılan aktiviteler insanları bir araya getirerek şehirleşmeyi ve şehirlerin büyümesini sağladı. Pulluk ya da sabanın medeniyetin yaratılmasına neden olduğunu ifade etmek yanlış olmayacaktır.

9. Tekerlek
Bir diğer buluş tekerlektir ki ilk ne zaman yapıldığını bilmenin yolu malesef yoktur. Ancak arkeolojik en eski tekerlek ve aks mekanizması Slovenya'da (MÖ 3100) bulundu.

Tekerlekle daha hızlı ve etkili nakliyat yapılmaya başlandı. Savaş arabaları ve at arabaları üretildi.
Onunla su değirmeni, dişli ve çark kullanılan makinalar yapılabildi. Günümüzde de modern teknoloji - kimya, elektrik motoru, içten yanmalı motorlar, jet motorları, santrifüj ve enerji santralleri- hala kısmen tekerleğe bağlıdır.

8. Matbaa
Buradaki diğer buluşlar gibi matbaa da mevcut teknolojilerin üzerinde Johan Gutenberg tarafından 1430' larda geliştirilmiştir. Aslında Çinliler 11. yüzyıl başlarından beri kağıt ve blok baskıyı biliyorlardı. Avrupa bundan 1295 yıllarında Marco Polo ile haberdar oldu. Gutenberg zeytinyağı ve şarap üretiminde kullanılan vidalı presle kalıp baskıyı birleştirerek matbaayı üretti. Daha önceleri kullanılan ahşap harflerin yerine daha dayanıklı olan metalden baskı blogu geliştirdi.

Sonunda mürekkep ve kağıttaki gelişmelerle bilginin yeryüzüne yayılması büyük ölçüde hızlanmıştır. Bilgini ucuza elde edilebilmesi insanların bu güne kadar gelen icatları yaratmak için gereken eğitimi sağladı.

7. Soğutucular (Buzdolabı)
Buzdolabı için tek bir mucit ifade etmek, yaygın bir kavram olan soğutmanın 200 yıl gibi süren gelişme dönemi sebebiyle mümkün değildir. Ancak 1805 yılındaki Oliver Evans'ın üretilmeyen tasarımı ile Carl von Linde'nin 1876 tarihli tasarımı anılabilir.

20.Yüzyılın başlarında doğal buz hala yaygın olarak kullanılırken bira endüstrisi gibi görece büyük sanayi kuruluşları buz yapan makineleri kullanmaya başladılar. Buzdolabının evimize girmesi için güvenli sogutma kimyasallarının geliştirildiği 1920'li yılları beklemek gerekti.

Gıdaları soğuk olarak muhafaza etme yeteneği gıda endüstrisini ve insanların beslenme alışkanlıklarını temelinden değiştirdi.


6. Haberleşme
Samuel Morse' in 1836 da telegrafı icadından (doğal olarak daha önceki çalışmalardan yararlanarak) beri haberleşme teknolojisi, lelefon, radyo ve televizyon gibi sürekli olarak gelişmiştir. Telefon bakır teller üzerinden gerçek sesin iletilmesine izin veren basit bir fikirden ibarettir. Telgraf ve telefon iki nokta arasında çalışır ve esas olarak tellerin oluştrdğu geniş bir alt yapı gerektirir.

Kablosuz elektromagnetik dalgalar kullanılarak oluşturulan sinyaller üzerinde birçok mucit çalıştı ancak Guglielmo Marconi ve Nikola Tesla tarafından 20. yüzyıl başlarında ortaya çkarıldı. Radyo ve televizyon, alıcıları bulunan binlerce ve daha sonra milyonlarca insan tarafından bir yayın kuruluşunun gönderdiği mesajlarını izlediği yeni haberleşme buluşları oldular.

Haberleşme teknolojisinde bu gelişmeler Dünya'mızı daha küçük bir gezegen haline getirdi. Hemen hemen 120 yıl içinde yerkürenin herhangi bir yerinde olanların kısa bir sürede diğer herkes tarafından izlenebildiği bir ortama dönüştü.

5. Buhar makinesi
Buhar makinesinin icadından önce hemen hemen her şey elde üretilirdi. Su çarkları ve hayvanların endüstride kullanılmasının sınırları mevcuttu. Buhar makinesi ile başlayan endüstri devrimi belki de uygarlık tarihinin en kısa süre içinde oluşan en büyük değişimini üretti.

Buhar kullanan güç makineleri kavramı binlerce yıl içinde oluştu. Thomas Newcomen tarafından 1769 yılında madenden su pompalayan çalışma ile ilk defa somut hale getirildi. James Watt 1769' da buhar motorunun gücünü arttıran ayrı bir kondansatör ekleyerek Newcomen motorunu geliştirdi. Bu sebeple buhar motorunun mucidi kabul edilir.

Newcomen's ve Watt'ın makinesi büyük ve hacimlidir. Bir tren için yeterli gücü üretebilen küçük yüksek basınçlı buhar motorunu Richard Trevithick üretti. Yeni makine trenlerin yanı sıra buharlı gemilerin ve güç santrallerinin üretimini mümkün hale getirdi. Elektrik ve içten yanmalı motorlar tarafından gölgede bırakılsa bile buhar makineleri inanılmaz derece önemli durumdadır. Günümüzde çoğu güç santralleri nükleer reaktör veya kömür/doğal gaz yakılarak elde edilen buharla çalışan türbinlerde elektrik üretirler.

4. Otomobil
Buhar motoru endüstriyi nasıl seferber ettiyse otomobil de insanları öyle seferber etti. Yıllardır kişisel araçlar yapma fikrinin olduğu 1885 tarihinde Karl Benz' ın kendi tasarımı olan içten yanmalı motora sahip Motorwagen'i ilk otomobil olarak kabul edilir. Etkin pazarlama ve üretim sürecindeki geliştirmelerle oluşan Henri Ford' un fiyatı Amerikalıların otomobil sahibi olama arzusunu kamçıladı. Bunu sonra Avrupa izledi.
Otomobilin ticaret, toplumve kültür üzerindeki etkisini abartmak zordur. Hepimiz arabaya atlar ve alışveriş, arkadaş ziyareti ya da herhangi bir şey için istediğimiz her yere gidebiliriz. Şehirlerimiz önemli ölçüde otomobil için tasarlanıp düzenlenmiş durumdadır. Karmaşık yollar otoparklar için dünya çapında muazzam bir otomotiv sektörü ayrıca kirlilik üreterek çalışmaktadır.


3. Ampul
Eğer bu listede ortak bir kavram varsa büyük buluşların tek bir mucit tarafından ortaya çıkarılmadığı gerçeğidir. Mucitlerin hepsi daha önceden yapılmış çalışma ve tasarımlardan faydalanarak ticari bir anlam yükledikleri icatları hayata geçirmişlerdir. Ampul de böyledir. Hepimiz ampulun mucidi olarak Thomas Edson'u biliriz. Ancak aynı dönemde benzer fikirler üzerinde onlarca çalışma vardır. Joseph Swan bunlardan biriydi ve Edison'la birlikte Ediswan firmasını kurdular.

Ampul elektriğin üzerinden geçtiği ve flaman adıyla bilinen yüksek dirençli bir tel ile çalışır. Flaman tarafından oluşturulan atık enerji ısı ve ışık olarak çevreye verilir. Ampulun camı ise flamanın yanmasını engelleyen vakum ya da inert gazı muhafaza eder.

Ampulun insanların karanlıkta bir şeyler yapmasına olanak vererek dünyayı değiştirdini düşünebilirsiniz ama, gaz lambaları gibi ucuz alternatiflerinin olmasının yanı sıra aslında dünyayı ampuliçin inşa edilen elektrik alt yapısı değiştirdi. Günümüzde hemen hemen her yerde elektrik prizine takılarak çalışan cihazlar kullanılmaktadır. Bu yüzden ampule teşekkür borçluyuz.


2. Bilgisayar
Bir bilgisayar, dışarıdan bilgi alan, onu bazı yollarla değerlendirme yeteneğine sahip ve dışarıya yeni bilgiler veren bir makinedir. Her ne kadar İngiliz matematikçi Alan Turing' in bu alandaki fikirlerinin çok etkili olduğu bilinse de modern bilgisayarın tek bir mucidi yoktur. Mekanik bilgi işlem makineleri 1800' lerde görülmeye başladı. Ama elektronik bilgisayar 20. yüzyılın icadıdır.

Bilgisayar karmaşık matematik hesaplarını inanılmaz bir hızla yapabiliyor. Eğer yetenekli programcılarınız varsa bilgisayar yardımıyla şaşırtıcı işler yapabilirsiniz. Bazı askeri uçakları bilgisayarın yaptığı düzenlemeler olmaksızın uçurmak mümkün olmaz. Bilgisayar insan geni üzerinde inanılmaz çalışmaları yapılmasını sağlayabilir.

Eğer görkemli bilgisayar kullanımını incelerseniz her geçen gün ona ne kadar güven beslediğimizi gözden kaçırmazsınız. Bilgisayar engin miktarda bilgiyi saklamamızı ve birkısmını neredeyse anında geri almamızı mümkün kılar. Bugün otomobilden telefona, güç santrallerine onsuz işlevini yerine getiremez.


1. internet
Tüm gezegenimizi kaplayan bir bilgisayar ağıdır. Dünyanın herhangi bir yerindeki hemen hemen tüm bilgiye her zaman ulaşmamızı sağlar. İş, iletişim, ekonomi, eğlence ve hatta siyaset üzerindeki etkileri oldukça derindir. Pulluk kadar çok Dünya'yı değiştirememiş olabilir ama muhtemelen otomobil ve buhar makinesi kadar etkili olduğunu söyleyebiliriz.
DARPA, Birleşik Devletler silahlı kuvvetlerinin araştırma ve geliştirme bölümü 1960 ların sonunda ARPANET' i oluşturdu. Askeri ve akademik araştırmalar için hazırlanan bilgisayar ağıydı. Başka bilgisayar ağları ise sonraki yıllarda ortaya çıktı ve 1970lerin sonunda bilim adamları TCP/IP' i (herhangi bir ağ üzerindeki bilgisayarın diğer ağlardaki BS'lar ile iletişim kurmasına izin veren tek bir protokol) yarattılar. Gerçeği ifade etmek gerekirse bu internetin doğumudur. Ancak bunun yerleşmesi için küresel hale gelmesi için 10 yıl beklemek gerekti.
Internet, yeryüzündeki etkisini henüz görmeye başladığımız çok güçlü bir buluştur. Dünya'yı değiştirecek olası icatların yapılma hızını arttırıcı yönde büyük bir etkisinin olacağı açıktır. Aynı zamanda internet üzerinde çalışma, oyun, iş ve iletişim yerel toplumla ilişkilerimizi ortadan kaldıran bir unsur haline gelmiştir. Ve insanları sosyal izole edilmişler durumuna getirmektedir. Seçimi yine biz yapacağız.